آیا می دانستید این که چه می خورید و چه نمی خورید می تواند در پیشگیری از میگرن و سردرد مؤثر باشد؟ دانشمندان هنوز از علت دقیق میگرن بی اطلاعند، اما بسیاری از پژوهش ها نشان می دهند که خوردن برخی غذاها ممکن است باعث بروز میگرن شود. اگر میگرن دارید یا سردردهای زیاد برایتان دردسر درست کرده اند، با ما همراه باشید. ما در این مقاله قصد داریم شما را با غذاهایی که ممکن است میگرن را تشدید کنند و همچنین خوراکی هایی که به برطرف کردن آن کمک می کنند بیشتر آشنا کنیم.
- میگرن چیست؟
- چه غذاهایی می توانند باعث بروز میگرن شوند؟
- چه غذاهایی برای پیشگیری از میگرن مفیدند؟
- آیا قهوه برای سردرد مفید است؟
میگرن چیست؟
میگرن اختلالی است همراه با سردرد های ضربان دار و تکرار شونده که ممکن است تا ۳ روز هم ادامه پیدا کنند. میگرن علائمی دارد که آن را از سردردهای معمولی متمایز می کند. سردردهای میگرنی ممکن است در هر دو طرف سر حس شوند، اما معمولاً یک طرف سر را درگیر می کنند و اغلب با نشانه های دیگری نیز همراهند. نشانه هایی از قبیل حالت تهوع و حساسیت نسبت به نور، صدا و بو. برخی افراد نیز ممکن است پیش از شروع میگرن دچار اختلالات بینایی و توهم های نوری شوند.
میگرن اغلب در افراد ۱۸ تا ۴۴ ساله بروز می کند، اما به طور کلی هرکس در هر سنی ممکن است به آن مبتلا شود؛ حتی کودکان. احتمال ابتلا به میگرن در خانم ها بسیار بیشتر از آقایان است و بیش از ۹۰ درصد افرادی که به سردردهای میگرنی دچار می شوند سابقه خانوادگی نیز دارند.
میگرن سومین بیماری رایج در جهان است و تخمین زده می شود که بیش از یک میلیارد نفر از جمعیت دنیا به این عارضه مبتلا هستند. علت میگرن هنوز به طور دقیق مشخص نیست و عواملی که باعث عود کردن آن می شوند برای افراد مختلف متفاوتند. به طور کلی اضطراب و استرس، تغییرات هورمونی، برخی دارو ها، اختلالات خواب و تغییرات آب و هوایی در بروز میگرن نقش دارند. برخی پژوهش ها نشان می دهند که غذاهایی که می خورید نیز ممکن است بر بروز یا عدم بروز میگرن تأثیر داشته باشند.
چه غذاهایی می توانند باعث بروز میگرن شوند؟
غذاها و ترکیبات شیمیایی موجود در آن ها می توانند باعث بروز حملات میگرنی شوند. نمی توان فهرستی منسجم از غذاهایی که میگرن ایجاد می کنند ارائه داد. زیرا عواملی که باعث ایجاد سردردهای میگرنی می شوند از فردی به فردی دیگر متفاوتند. اما اغلب افرادی که مبتلا به میگرن هستند معمولاً بر اثر مصرف خوراکی های به خصوصی دچار سردرد می شوند. این خوراکی ها عبارتند از:
۱. نوشیدنی های الکلی
اغلب افراد پس از نوشیدن مقادیر زیاد الکل دچار سردرد می شوند. اما برخی افراد ممکن است در بازه ای سه ساعته پس از نوشیدن الکل دچار میگرن شوند. حدود ۲۹ تا ۳۶ درصد افراد مبتلا به میگرن معتقدند که الکل باعث بروز میگرن در آن ها می شود.
۲. گوشت های فرآوری شده
درصد کمی از افراد مبتلا به میگرن، چند دقیقه تا چند ساعت پس از مصرف گوشت های فرآوری شده مثل سوسیس، کالباس و بیکن دچار سردرد می شوند. پژوهشگران معتقدند که علت چنین سردردهایی می تواند نیتریت هایی از قبیل پتاسیم نیتریت و سدیم نیتریت باشد که به عنوان ماده نگه دارنده به گوشت های فرآوری شده افزوده می شوند.
گوشت های فرآوری شده، همچنین، ممکن است حاوی مقادیر قابل توجهی از هیستامین باشند. برخی افراد به هیستامین موجود در غذاها واکنش نشان می دهند. دچار علائمی از قبیل سردرد، عطسه، بی حالی و خارش پوست می شوند. به این حالت، عدم تحمل هیستامین می گویند.
عدم تحمل هیستامین به علت کمبود آنزیمی به نام «دی آمین اکسیداز» در دستگاه گوارش رخ می دهد. این آنزیم وظیفه تجزیه هیستامین را بر عهده دارد. جالب است بدانید که اغلب افرادی که میگرن دارند، دچار کمبود آنزیم دی آمین اکسیداز و عدم تحمل هیستامین نیز هستند.
یکی دیگر از افزودنی های موجود در غذاهای پردازش شده، «مونوسدیم گلوتامات» است. از این افزودنی برای بهبود عطر و طعم خوراکی ها استفاده می شود. هنوز پژوهش های کافی در رابطه با ارتباط این ترکیب و سردردهای میگرنی صورت نگرفته است. اما برخی افراد مبتلا به میگرن اعلام کرده اند که پس از مصرف این ماده دچار حملات میگرنی می شوند.
۳. شکلات
۲ تا ۲۲ درصد از افراد مبتلا به میگرن اعلام کرده اند که پس از خوردن شکلات دچار سردرد می شوند. پژوهشگران احتمال می دهند که نقش شکلات در ایجاد سردرد ممکن است به واسطه وجود ترکیبی شیمیایی موسوم به «بتا-فنیل آلانین» در آن باشد.
۴. شیرین کننده های مصنوعی
یکی از شیرین کننده های مصنوعی آسپارتام است. نتایج برخی پژوهش ها حاکی از آن است که که مصرف این شیرین کننده، فرکانس وقوع حملات میگرنی را افزایش می دهد. سوکرالوز نیز شیرین کننده مصنوعی دیگری است که طبق گزارش برخی افراد، مصرف آن می تواند باعث سردرد شود.
۵. گلوتن
گندم، جو و چاودار حاوی گلوتن هستند. این غلات و محصولات تهیه شده از آن ها ممکن است در افرادی که به عدم تحمل گلوتن دچار هستند سردردهای میگرنی ایجاد کنند.
۶. مرکبات
طبق آمار، حدود ۱۱ درصد از افرادی که به میگرن مبتلا هستند اعلام کرده اند که مصرف مرکبات باعث می شود سردرد بگیرند.
۷. تیرامین
تیرامین ترکیبی شیمیایی است که در غذاهای تخمیری مثل برخی از انواع وجود دارد و بر اثر تجزیه آمینواسید تیروزین توسط باکتری ها ایجاد می شود. ۹ تا ۱۸ درصد از افراد مبتلا به میگرن اعلام کرده اند که با مصرف خوراکی های حاوی تیرامین دچار سردرد می شوند.
برخی پژوهش ها حاکی از آنند که میگرن می تواند نوعی پاسخ آلرژیک به برخی ترکیبات موجود در غذاها باشد. علاوه بر این، برخی دانشمندان معتقدند که غذاها علت میگرن نیستند و این خود گرسنگی است که به میگرن منجر می شود. وقتی قند خونتان کاهش می یابد، احساس گرسنگی می کنید و تا بخواهید به خودتان بجنبید که چیزی بخورید، سردردتان شروع می شود. یک علت احتمالی دیگر برای میگرن، دمای غذا است. خوردن غذاهای بسیار سرد یا بسیار داغ ممکن است باعث بروز سردرد شود؛ پس بهتر است مراقب باشید.
چه غذاهایی برای پیشگیری از میگرن مفیدند؟
خوردن یا نوشیدن برخی خوراکی ها و نوشیدنی ها می تواند در پیشگیری از بروز میگرن مفید باشد. اصلاح عادت های غذایی نیز می تواند به جلوگیری از سردردهای میگرنی کمک کند؛ مثلاً کاهش مصرف سدیم و چربی یا پیروی از رژیم های کم کربوهیدرات. جایگزین کردن غذاهای پردازش شده با غذاهای کامل و پردازش نشده می تواند به شما کمک کند تا کمتر دچار میگرن شوید. علاوه بر این، بهتر است تا جایی که می توانید از مصرف غذاهای حاوی افزودنی های شیمیایی بپرهیزید.
برخی غذاها مقدار زیادی ویتامین، مواد معدنی و اسیدهای چرب دارند و می توانند از بروز میگرن پیشگیری کنند. این خوراکی ها عبارتند از:
۱. غذاهای غنی از منیزیم
پژوهش های علمی نشان می دهند که منیزیم می تواند درد سردردهای میگرنی را تسکین دهد. سبزیجات برگی تیره، آووکادو و ماهی تن از جمله منابع غذایی مناسب برای تأمین منیزیم مورد نیاز بدن هستند. خانم هایی که به اندازه کافی منیزیم مصرف نمی کنند، در دوران قاعدگی بیشتر دچار میگرن می شوند.
۲. اسید های چرب امگا-۳
پژوهش های علمی حاکی از آنند که افزایش مصرف اسیدهای چرب امگا-۳ به افراد مبتلا به میگرن کمک می کند. بذر گیاهان، حبوبات و ماهی هایی از قبیل سالمون و ماهی خال مخالی همگی سرشار از امگا-۳ هستند.
۳. غذاهای کتوژنیک
شاید برای همه جواب ندهد. وارد کردن بدن به فاز کتو از طریق خوردن غذاهای کم کربوهیدرات و پر چربی مثل غذاهای دریایی، سبزیجات غیر نشاسته ای و تخم مرغ، می تواند حملات میگرنی را کاهش دهد. البته باید در تنظیم برنامه غذاییتان دقت کنید. زیرا برخی غذاهایی که مناسب رژیم های کتوژنیک هستند می توانند باعث ایجاد میگرن شوند. بهتر است قبل شروع به پیروی از رژیم های کتوژنیک، با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
۴. ویتامین B۲ و ویتامین B۹
برخی ویتامین های گروه B، مثل فولات (ویتامین B۹) و ریبوفلاوین (ویتامین B۲)، می توانند در کاهش فرکانس سردردهای میگرنی به افراد کمک کنند. مصرف روزانه ۴۰۰ میلی گرم ریبوفلاوین به مدت سه ماه می تواند فرکانس بروز میگرن را تا ۵۰ درصد کاهش دهد.
آیا قهوه برای سردرد مفید است؟
قهوه یکی از پرطرفدارترین نوشیدنی ها در سراسر دنیاست. این نوشیدنی سرشار از کافئین است؛ ترکیبی که در چای، نوشابه و نوشیدنی های انرژی زا نیز یافت می شود. کافئین ارتباطی پیچیده با سردرد و میگرن دارد و مصرف آن می تواند اثرات متفاوتی در پی داشته باشد.
به نظر می رسد که مصرف زیاد کافئین می تواند به سردرد منجر شود. در حالی که ترکیب آن با آسپیرین و پاراستامول دارویی مناسب برای برطرف کردن میگرن است. اگر مداوم و منظم قهوه بنوشید اما به طور ناگهانی مصرف آن را متوقف کنید، دچار عوارض ترک قهوه خواهید شد. این عوارض شامل سردرد، حالت تهوع، خلق و خوی پایین و اختلال در تمرکز می شوند. سردردهای ترک قهوه نیز ضربان دار هستند و چون با حالت تهوع همراهند، بسیار به میگرن شبیهند.
سردردهای ترک قهوه معمولاً ۱۲ تا ۲۴ ساعت پس از ترک عادت روزانه بروز می کنند و با گذشت ۲۰ تا ۵۱ ساعت به اوج می رسند. این سردردها ممکن است بین ۲ تا ۹ روز طول بکشند. هرچه مصرف کافئین روزانه تان بیشتر باشد، احتمال بروز عوارض ترک قهوه نیز بیشتر می شود. اگر با نخوردن قهوه دچار سردرد می شوید، بهتر است مصرف این نوشیدنی را به آرامی و در طول زمان کاهش دهید. به طور کلی، محدود کردن مصرف کافئین و پرهیز از نوشیدنی های پر کافئین بهترین گزینه برای جلوگیری از بروز عوارض ترک قهوه است.
